Meme Kanseri Önlenebilir Mi?
Meme kanseri önlenebilir mi, genel olarak meme dokusunun herhangi bir yerinden kaynaklanabilen, en sık meme kanallarında oluşan bir kanser türüdür. Meme kanserlerinin sadece %10-15’i ailesel yani birinci derece akrabasında meme kanseri olanlarda, yaklaşık %10’u da BRCA 1,2 gibi kanser genlerini taşıyanlarda görülür. Meme kanserlerinin %75’i başka faktörlere bağlı olarak meydana gelir. Kadın olmak ve ileri yaş, meme kanseri için en önemli risk faktörleridir. Vücudun östrojene maruziyetini artıran durumlar; erken adet görmek, geç menopoz, doğum yapmamış olmak, östrojen ağırlıklı doğum kontrol haplarını uzun süre kullanmak da temel faktörlerdendir. Obezite, alkol, sigara ve yeterli fiziksel aktivitenin olmaması da meme kanseri gelişiminde risk faktörlerindendir.
Meme Kanseri Taramaları
Tarama ile saptanılan kanserler genel olarak, bulgu vermeden, daha çok başlangıç aşamasında tespit edilen kanserlerdir. Bu durumdaki bir meme kanseri ile kür sağlama şansı yüksektir. Meme kanseri taraması, kendi kendine meme muayenesi, belli aralıklarla doktor muayenesi ile mamografi ve ultrasonografi ile yapılması önemlidir.
Kendi kendine meme muayenesi nedir, nasıl yapılır?
Kendi kendine meme muayenesinde amaç, kadının kendi memesini daha iyi tanıması ve değişiklikleri ilk kendisinin fark edebilmesidir. Yirmi yaşından itibaren her ay düzenli olarak yapılmalıdır. Öncelikle gözlem yapılmalı; meme derisi, memelerin şekli, boyutu, meme uçları değerlendirilmelidir. Elle muayene, elin üç parmağının iç yüzeyi ile hafif-orta ve daha kuvvetli baskı uygulayarak muayene edilir. Koltuk altı lenf bezleri mutlaka kontrol edilmelidir. Elle muayene hem ayakta hem de yatarak yapılmalıdır. Ayakta elle muayenede, sol meme için sol kol, baş üzerine kaldırılır. Sağ elin orta üç parmağının iç yüzüyle sol meme muayene edilir. Sağ meme muayenesinde ise sağ kol baş üzerine kaldırılarak sol elle muayene yapılır. Yatarak elle muayenede ise sırtüstü yatılır. Omuzun altına bir yastık veya katlanmış bir havlu yerleştirilir. El başın altına konur; diğer elin parmak içiyle meme tümüyle taranır. Meme muayenesi yapmak için en uygun zaman adet bitiminden 4-5 gün sonrasıdır.
