Kanser Taramaları
Tüm kanserlerin %5’i taramalarda farkediliyor. Tarama ile farkedilen kanser demek, çoğu zaman hiç bulgu vermeyecek kadar erken evrede farkedilen kanser demektir. Bir kanser hastasında tamamen kür olmaktan bahsetmek çok mümkün değil çoğu zaman, ancak erken evrede, hiç bulgu vermeden saptanan bir kanserin kür olması çok daha yüksek ihtimal. Bu sebeple tarama programlarının bir rutin ahline gelmesi gerekiyor. Genel olarak kanser taramaları meme, rahim ağzı, kolon kanserleri için yapılıyor. Prostat kanseri ve akciğer kanseri için uzun bir süre tartışma halinde kaldıktan sonra bir süredir daha net bir şekilde kanser taramasının yapılması gerektiğini söyleyebiliyoruz.
Meme Kanseri Taraması
Kendi kendine meme muayenesi, meme kanseri taramasının en temel kısmı. İlk başta memenin kendi kanallı yapısı ele geldiği için pek bir şey anlaşılmayabilir, ancak kendi kendine meme muayenesi yaptıkça kendi memenizi tanırsınız ve kansere bağlı bir değişiklik olduğunda erkenden farketme şansınız olur. Yirmi yaşından sora düzenli olarak yapılmalıdır. Önce memenin cildi ve şekli hem ayakta hem yatarak kontrol edilmelidir. Elin üç parmağının iç kısmıyla önce hafif, sonra orta ve kuvvetli baskı uygulayarak kontrol edilmelidir. Doktor muayenesi ise 35 yaşından sonra yılda bir yapılmalı, risk faktörlerinin olup olmamasına bağlı olarak da 40-50 yaş arasında başlayarak her iki yılda bir mamografi çekilmelidir.
Rahim Ağzı Kanseri Taraması
Human Papilloma virüsü (HPV), rahim ağzı kanserinin en sık sebebidir. Bu sebeple rahim ağzındaki hücrelerin toplanıp incelendiği smear testinde HPV varlığı aramak, tarama için yapılması gereken testtir. Eğer smear testinde HPV varlığı göstereilmezse, 5 yıllık süreçte rahim ağzı kanseri olma ihtimali zayıfsa smearin 5 yılda bir tekrarlanması yeterlidir. HPV’nin positif olması durumunda ise her yıl smear testini tekrarlamak gerekir.
Kolon Kanseri Taraması
Dışkıda gizli kan araştırılır. Kırk yaşından sonra 2 yılda bir tekrarlamak gerekir. Gaytada gizli kan negatif gelse bile 50 yaşından sonra belli aralıklarla kolonoskopi yapılır. Ailede kolon kanseri varlığında ise taramaların daha erken başlaması gerekir.
Prostat Kanseri Taraması
Prostat kanseri yıllarca hiç bulgu vermeden kalabilir. Bu sebeple tarama ile kanserin varlığının tespit edilmesi, yıllarca sessiz kalacak bir kanserin gereksiz tedavi edilmesine mi sebep oluyor şeklinde bir tartışma yıllardır onkoloji camiasında hep vardı. Ancak son yapılan analizler, tarama yapılmasının önemli olduğunu gösteriyor. PSA dediğimiz prostat spesifik antijen, prostat tarafından salgılanan ve meninin kıvamını sağlayan bir enzimdir. Prostatın hastalıklarında kandaki seviyesi yükselir. Yüksekliği kesin kanser anlamı taşımaz, tanının biyopsi yapılarak kesinleştirilmesi gerekir.
Akciğer Kanseri Taraması
Sigara içenlerde her yıl akciğer grafisi çekilmesi gerekir. Ortalama 30 yıl boyunca günde bir paket yada 15 yıl boyunca yılda iki paket sigara içen 55-75 yaş grubunda ise düşük doz akciğer tomografisi önerilmektedir.
Kliniğimize kanser taraması için başvurduğunuzda öncelikle, yaşam sitiliniz, aile öykünüz, varsa şikayetleriniz değerlendirildikten sonra fizik muayeneniz yapılarak hangi testlerin yapılması gerektiğine karar verilir ve ilgili Hekim ve testlere yönlendirilirsiniz. Hastanelerde yapılan yıllık taramaların (check-up’ların) kanser taraması olmadığını hatırlatmak isteriz.
