Öksürürken Kan Gelmesi
Öksürürken kan gelmesine medikal literatürde hemoptizi adı verilmektedir. Kanlı balgam da denen hemoptizi gelişmesi durumunda bireyler ciddi sorunların olmasından dolayı tedirginlik yaşamaktadırlar, ancak öksürürken kan gelmesinin basitten ciddiye giden bir skalada birçok sebebi bulunabilir. Bu noktada boğazın tahriş olması da bir sebep iken akciğer hastalıklarından bazıları da hemoptizinin potansiyel sebebi olabilir. Kanlı öksürük durumunda kanın diş etleri mi yoksa ağız yaraları kaynaklı mı olduğu tespit edilmelidir. Bu yazıda kanlı öksürmenin sebeplerine dair bilgi paylaşımı yapılmakla beraber tedavi sürecinden de bahsedilecektir.
Burun Kanaması
Burun kanamasının özellikle uyku durumunda yaşanması durumunda kan burnun arka kısmına geçebilir. Bu noktada kişi kanı önce yutup sonrasında öksürükle dışarı atabilir. Eğer kanama çok ciddi ise boğaza giden kanı da öksürükle atabilir. Burun kanamaları genelde kendi kendine geçer fakat eğer yarım saatten fazla süren bir durum var ise hekime başvurulmalıdır.
Solunum Yolu Enfeksiyonları
Zatürre olarak bilinen pnömoni, solunum yollarının enfeksiyonu olan bronşit, gırtlak enfeksiyonu sonucu ortaya çıkan larenjit gibi birçok solunum yolu enfeksiyonunda birey kan öksürebilir. Bu sayılan sebepler hemoptizinin en sık görülen nedenleri arasında yer alır. Bu hastalıkların belirtileri içerisinde yer alan hemoptizinin yanı sıra yorgunluk, ateş gibi şikayetler de yer alır. Bu hastalıkların iyileşmesinde farklı tedavi seçenekleri sunulur. Viral bronşit genelde kendi kendine iyileşirken patojenin bakteri kaynaklı olması sebebiyle ortaya çıkan bakteriyel bronşit antibiyotik tedavisi gerektirebilir.
Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
Akciğerlerin gaz iletimini zorlaştıran bir hastalık olan KOAH, akciğerlerde yer alan hava keseciklerine hasar veren ve altında astım, bronşit ya da amfizem gibi rahatsızlıkların bulunduğu bir hastalıktır. Sigara içen bireylerde yaşın da artmasıyla beraber görülme sıklığı yüksektir. Yavaş ilerleyen bulgulara sahiptir ve aşağıda listelenmiştir.
- Nefes darlığı
- Kronik öksürük
- Göğüs kafesinde sıkışma hissi
Net bir tedavi imkanı bulunmayan kronik obstrüktif akciğer hastalığında bulgular zaman içerisinde daha kötüye gidebilir. Nefes tedavisi, spor yapmak, yaşam tarzında sigara kullanımını bırakmak gibi değişimlere gitmek, ilaçlarla destek tedavisi almak KOAH’ta yaşam kalitesini artırabilir.
Astım
Astım hastalığına sahip bireyler atak esnasında ya da ataktan sonra hemoptizi geçirebilir. Yapılan bilimsel çalışmalara göre kanlı öksürük görülen kişilerde astım hastalarının sayısı azımsanamaz derecededir. Astım hastalığının diğer belirtileri arasında solunumda yaşanan güçlük, öksürük ve hırıltılı solunum yer alır. Bu semptomların şiddetlenmesi sonucunda ise astım atakları meydana gelebilir. Net bir tedavisi bulunmayan astım hastalığında semptomları azaltmak için bazı tedaviler uygulanmaktadır. Egzersiz yapmak astım tedavisine büyük destek sağlayıcı bir unsurdur.
Tüberküloz
Verem olarak da bilinen tüberküloz bir akciğer enfeksiyonudur. Bu enfeksiyon hayatı tehdit eden nitelikte ve bedenin farklı bölgelerine yayılma gösteren şekilde olabilir. Eğer tükürükteki kan miktarı birkaç damlacıktan daha fazla ise tüberkülozdan şüphelenmek daha mümkündür. Global ölçekte hemoptiziye yol açan nedenlerin başında seyreden tüberküloz bulaşıcı bir hastalık olmakla beraber belirtileri aşağıda sıralanmıştır.
- Kronik öksürük
- Kilo kaybı
- Geceleri görülen terlemeler
- Öksürükte kan görülmesi
Tedavi sürecinde genelde birden fazla antibiyotik kullanılır. Bu antibiyotiklerin temelinde ise izoniazid yer almaktadır. Eğer hastalık şiddetliyse destekleyici tedavilerden yararlanılır.
Kanser
Akciğer kanseri dahil olmak üzere birçok kanser türünde kanlı balgam yani hemoptizi görülebilir. Kanlı öküsürük durumu yaşın kırkı geçmesi ve sigara kullanımın çok yoğun olduğu kişilerde akciğer kanseri vasıtasıyla yüksek ihtimalli olarak görülebilmektedir. Akciğer kanserinin bulguları arasında nedeni belli olmayan kilo kaybı, solunumda hırıltı, solunum güçlüğü, kan tükürme, kronik öksürük ve yorgunluk durumu şeklinde sıralanabilir. Tedavi sürecinde ise kişiye bağlı ve tümörün özelliklerine bağlı olarak cerrahi işlem, kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik akıllı ilaçlar kullanılabilmektedir.
Damar Problemleri
Çok sık olarak karşılaşılmasa da akciğerlerde ya da vücudun farklı kısımlarındaki kan damarları ile ilgili hasarlar bireyin hemoptizisine sebep olabilir. Bu noktada kandaki bir pıhtı akciğere ulaştığında ortaya çıkan bir emboli durumunda birey kan öksürebilir. Pıhtılaşma ile ilgili geçmişte sorun yaşayan bireyler, uzun süre oturarak iş yapanlar, yakın süreçte operasyon geçirmişler ve sigara kullanan bireyler savunma yönünden daha risklidir. Kan damarı ile ilgili problemler ciddi durumlar meydana getirebilir. Bu noktada acilen bir sağlık kuruluşuna başvurulması elzemdir.
Ne Zaman Hekime Başvurmalıyız?
Kanlı öksürükten gelen kanın miktarı az ise bu acil bir durum olarak nitelendirilmez fakat bireyin bir enfeksiyona ya da farklı bir hastalığa sahip olduğu düşünülebilir. Bu sebepten ötürü Hekime başvurulmalıdır. Eğer soluk almakta güçlük varsa, pıhtılaşmayla ilgili durumu varsa, göğüste ağrı bulunuyorsa ve bilinçte sorun yaşanıyorsa acilen bir sağlık merkezine gidilmelidir. Genellikle kan öksürmenin altında yatan neden bilinirse tedavi süreci ona göre şekillenmektedir. Bu sebepten ötürü de doktora başvurulması gereklidir.